بابەتەکان

جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– گۆڕیچه‌ی تاسه –

گۆڕیچه‌ی تاسه

 

 

ئێوه ‌نازانن

ئه‌و کوڕە‌ گه‌نجه‌ی،

ئه‌وین هه‌ڵیگرت

چی به‌سه‌ر هات و

چاره‌نووس به‌ره‌و کام وڵاتی برد؟

 

ئه‌ژدیهای جاده

عومری هه‌ڵلووشی

له‌م تراویلکه ‌بۆ ئه‌و تراویلکه

ئه‌وه‌نده‌ ڕۆیی

گیانی وه‌ڕە‌ز بوو

له‌ گۆڕیچه‌ی تاسه‌ی خۆیا مرد.

 

15/8/1373 – November 6, 1994

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– چه‌واشه –

چه‌واشه

 

 

له ‌نێوانی ئاو و ئاگر

(وه‌ک بۆشایی مه‌ودای دوو هاواری خنکاو)

ڕاوه‌ستاوین!

ڕێ‌نه‌ناس و وڕ و کاسین

له‌گه‌ڵ ئاو و تینوویه‌تی

له ‌نێوانی مه‌وج و به‌نده‌ر ڕاوه‌ستاوین

له‌ دوو لاوه

تۆفان، سێڵاو هێرش دێنن

به‌ڵام ئێمه‌ ئاو ناناسین

 

14/8/1373 – November 5, 1994

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– کات –

کات

 

 

دیوار، دیوار…

ده‌ورم دیوار و تێمانه

دنیا کڕ و کش و ماته

هه‌نگاوی ژین ڕاوه‌ستاوه

له ‌ئاقاری بێ‌بواری ئه‌م زیندانه

کات مشکێکه‌ و ته‌مه‌ن ده‌جوێ

شه‌و دره‌نگه

زیندانی چاو له ‌کاتژمێر

بێده‌نگ ده‌نوێ!

 

14/7/1373 – October 6, 1994

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– شمشاڵ –

شمشاڵ

 

 

خه‌م خه‌نجه‌ره ‌و

ئه‌وه‌نده ‌دڵ

که‌وتووه‌ته ‌به‌ر په‌لاماری

کون‌کون بووه ‌وه‌ک شمشاڵێ

بۆيه کاتێ

شوانه‌ وێڵه‌ی شێعرێکی نوێ

قامکی خۆی بۆ ڕاده‌دێرێ

وا به‌سۆز و کوڵ ده‌ناڵێ!

 

5/3/1371 – May 26, 1992

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– دوایین نامه –

دوایین نامه

 

 

نامه‌که‌تم کرده‌وه

چاوه‌ڕوان بووم وه‌ک جاران

بملاوێنێ وشه‌ی جوان

چاوه‌ڕوان بووم

شانه‌ی هه‌نگوێن هه‌ڵمژم!

ده‌ستی وشه‌ی سه‌وزی ئه‌وین شانه‌ کا

وه‌رزی ڕە‌ش و سارد و شێواوی قژم!

وشه‌ی یه‌که‌م

سڵاو، به‌ڵام سارد و سڕ

نێوئاخنی نامه ‌سه‌هۆڵ وه‌ک شه‌خته!

چۆن نه‌مردم؟ نازانم ڕە‌نگه ‌ڕاست بێ

نه‌زیله‌ی کۆن، ده‌ڵێن عاشق گیان‌سه‌خته‌!

دێڕی دوایی، هێڵی گاسنی خه‌م بوو…

گوڵجاڕی دڵ بوو به‌ کێڵگه‌ی جودایی

بڕۆ بڕۆ خودات له‌گه‌ڵ بێ به‌ڵام

دڵی عاشق ناسکه ‌زوو ده‌پرووکێ

له‌ به‌رامبه‌ر ته‌وژمی ماڵئاوایی!

 

29/11/1371 – February 17, 1993

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– میرات –

میرات

 

 

من یادگاری ئه‌و عه‌شیره‌ته‌م

له‌سه‌ر سینگی ژین

گوڵیان به‌ هه‌ودای خوێن ته‌قه‌ڵ داوه!

ئێستا من به‌ڵام

له‌ ده‌سما قه‌ڵه‌م

شیوه‌ن ئه‌کات و

بڕنه‌وه ‌کورته ‌بزمارڕێژەکه‌ی

باوکم له‌ مێژە

سه‌ره‌ونخوونه‌ و

به‌ دیوارێکا له‌ خاچ دراوه.

 

9/5/1370 – July 31, 1991

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– خۆشه‌ویستی –

خۆشه‌ویستی

 

 

خۆشه‌ویستی من!

چۆن به‌رایی‌ دا،

چاوه‌کانت واببینێ من به‌ته‌نیایی!

خۆ دڵی من کۆتری بن گوێسوانه‌ی چاوه‌که‌ی تۆ بوو!

نه‌تئه‌زانی من به‌بێ تۆ

رۆحی نه‌سره‌وتم؟

وه‌ک گوڵی نێو شۆره‌کاتی وه‌رزی بێ‌باران

زڕ ده‌ژاکێ، سیس ده‌بێ، ده‌مرێ!

سه‌د مخابن! من ئه‌وینداری هه‌ژار و تۆ له‌خۆبایی…

ئێسته ‌سه‌رگه‌ردان…

وا ده‌پێوم کوێره‌ڕێی سه‌ختی ژیانی تووش

توێشه‌ خاڵی، ده‌س به‌تاڵ و قاڵبێکی بێ‌دڵ و هه‌ستم!

ئیتر ئه‌م تاڵاوه ‌باده‌ش، ئۆقره‌ نابه‌خشێ.

من ته‌ژی ده‌ردم

نوقمی هاڵاوی خه‌یاڵم

شاعیرێکی شه‌وگه‌ڕی مه‌ستم

ڕە‌نگه‌ نه‌مناسیته‌وه ‌ئه‌مجاره ‌بمبینی!

به‌فری وه‌رزی خه‌م

دۆڵی دڵمی کردووه ‌جێگه‌ی ڕنووی ماته‌م

ون ‌بووه ‌سیمای زه‌مانی لاوه‌تیم، ته‌نیا

تاپۆیه‌ک ماوه…

تاپۆیه‌کی نێومژێکی خۆڵه‌مێشی خه‌م!

ڕە‌نگه ‌چاره‌نووسی من وابێ

وه‌ک چلۆن ته‌نیا له‌ دایک بووم

هه‌ر به‌ته‌نیاش ڕابوێرم ژین

تازه ‌ئاخر هه‌ر به‌ته‌نیایی

سه‌ر بنێمه‌ باوه‌شی مه‌رگ و

بایه‌قووش له ‌کاولاشی نێو دڵی خۆمدا

بۆم بخوێنێ سووره‌تی یاسین

خۆشه‌ویستم! کاتێ من مردم

قه‌ت مه‌پرسه ‌چۆن به‌بێ تۆ ژینم تێپه‌ڕ کرد

ژین نه‌بوو هه‌ر ساته ‌مه‌رگێ بوو

قه‌ت هه‌واڵی شوێنی مه‌رگ و گۆڕە‌که‌م له‌که‌س مه‌پرسه، به‌س

من به‌ڵێنم برده‌سه‌ر، په‌یمانه‌که‌م نه‌شکاند

کاتی مه‌رگیش دواهه‌ناسه‌م هه‌ر به‌یادی تۆوه ‌هه‌ڵکێشا

دواوشه‌م هه‌ر ناوی تۆ، هه‌ر ناوی تۆ، هه‌ر ناوه‌که‌ی تۆ بوو!

 

1376 – 1997

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– بووکیان دزی –

بووکیان دزی

 

 

زاوا خۆش‌ بێ، بووکیان دزی

ها… سواران

به‌ جه‌لیت و به ‌ته‌قڵه‌کوت

بردیان بۆ په‌ردووی بێگانه!

سه‌ری ئێوه ‌سه‌لامه‌ت بێ

ئێمه ‌گشتمان په‌ردووگیر بووین

زه‌ماوه‌ندمان بوو به‌ ماته‌م

بیره‌وه‌ری بووکی دزراو…

له‌سه‌ر دڵمان بوو به ‌داخ و

سمێڵه‌خیچکه‌ی زاوای تازه

له‌ چاومانا بوو به ‌تانه!

 

1370 – 1991

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– ئاویه‌ر –

ئاویه‌ر

 

 

من کێوێکی ڕاوه‌ستاوم له‌و به‌رزه

هه‌وره‌‌تریشقه‌ش پشتم ناخاته ‌له‌رزه

هه‌ر چه‌ند بێده‌نگ، ڕاوه‌ستاوم له‌و بانه

ده‌روونم پڕ له‌ ئاگر و بورکانه

کاره‌سات و ڕووداوی زۆرم دیوه

زۆر نه‌یاری دڕم لێ ڕاپه‌ڕیوه

خوێنی گوڵی سووری زۆرم ڕژاوه

به ‌سه‌ر یاڵ و ماه و زه‌ردما پژاوه

سینگم داڵده‌ی ڕۆڵه‌ی ئازا و بوێره

لانی ته‌ژی نرکه‌ی پڵێنگ و شێره

سه‌دان که‌ڕە‌ت هێرشیان بۆ هێناوم

له ‌ڕوویاندا وه‌ستاوم، ڕاوه‌ستاوم

گوڵی زۆریان له ‌داوێنم دزیوه

پای چه‌ند ڕۆڵه‌م له ‌ته‌پکه‌ و داو خزیوه

هێند ئازار و برین و ئێشم دیوه

باخی مێژوو به‌ خوێنی من خه‌مڵیوه

پشتم چه‌ما له ‌ژێر باری ته‌وژما

تفه‌نگ نه‌ما هه‌ڵنه‌شاخێ به‌گژما

هه‌ر چه‌ند له‌ ناو خاک و خوێنا گه‌وزاوم

به‌ڵام دیسان هه‌ستاوم و هه‌ر ماوم

ڕۆحی به‌رزم چاوکه‌ی ئاوی ژیانه

قه‌ت نامرم خزری زینده‌م میوانه

 

1365 – 1986

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha
جەلال مەلەكشا | Jalal Malaksha | جلال ملکشا

– وتم مه‌ڕۆ، یاخی ده‌بم –

وتم مه‌ڕۆ، یاخی ده‌بم

 

 

وتم: مه‌ڕۆ، مه‌ڕۆ، مه‌ڕۆ!

ژینم مه‌که‌ به‌ ژان و سۆ

سینگم مه‌که ‌به‌ کێڵگه‌ی هێڵی برین

ڕاسته ‌جوانیت و دڵڕە‌قیت

به‌ڵام نه‌ختێ ترست هه‌بێ

له ‌تووڕە‌یی خودای ئه‌وین!

خه‌نجه‌ر بێنه‌

سینگم هه‌ڵبدڕە، ببینه

له‌ سه‌رانسه‌ر نیشتمانی گه‌وره‌ی دڵما

جگه‌ له ‌تۆ، تاقانه‌که‌ی دنیای ژینم

چی‌تر نینه!

وتم: گیانه!‌

کۆشی ڕووبار

تووله‌ نه‌مام ئه‌کا به ‌دار!

خۆشه‌ویستی تۆ ده‌توانێ

هه‌ستی ماندووی منی شاعیر ببزوێنێ

تۆ ده‌توانی من هان بده‌ی

دنیا پڕ که‌م له‌ بڵێسه‌ی پشکۆی هاوار!

نێرۆن! وه‌ک ڕۆم بمسووتێنه

بمکه ‌به ‌خاک و خۆڵه‌مێش

دڵم پڕ که ‌له ‌زام و ئێش

به‌ڵام مه‌ڕۆ، مه‌ڕۆ، مه‌ڕۆ

ژینم مه‌که‌ به‌ژان و سۆ

چۆن ئه‌توانی به‌جێم بێڵی

ته‌ژی تاسه ‌و خۆزگه ‌و ئاوات و ئه‌وینم

چۆن ئه‌توانی

ئاوێنه‌که‌ی خۆت بشکێنی

من شاعیری خوڵقێنه‌ری وشه‌ی ژینم

هه‌ست و گیانم ئاورینه

وه‌ک کاکه‌ مه‌م

خوێنم په‌رژی عه‌شقی زینه!

نێرۆن! وه‌ک ڕۆم بمسووتێنه

له ‌سه‌ر لووتکه‌ی له‌خۆبایی

هه‌ڵقرچانی ڕۆمی هه‌ژارت ببینه

به‌ڵام مه‌ڕۆ

خۆشه‌ویستیم پێشێل مه‌که

من شاعیرم، یاخی ده‌بم

شیعره‌کانم له ‌ناو کووره‌ی ده‌رد و خه‌ما

زاخاو ئه‌ده‌م

ده‌یکه‌م به‌ خه‌نجه‌ر، به ‌تفه‌نگ

لێت نابوورم

تۆڵه‌ی دڵه ‌ساکاره‌که‌م ئه‌که‌مه‌وه

ڕۆژت ئه‌که‌م به‌ شه‌وه‌زه‌نگ!

 

12/12/1364 – March 3, 1986

جەلال مەلەکشا - جلال ملکشا - Jalal Malaksha